Turkiya û kêşey kurd le bakûr

Bo yekemîncar kêşey kurd lenêw perlemanî turkiyada le 13î novêmberda, gftugoy leser kiraw ew bilqey ke sereta nawiyan na "kiranewey kurd"u paşan gorîan bo "kiranewey dîmukiratî", teqî. parte nejadperstekanî weku partî komarî gel‌u mehepe,‌ beaşkira dujmnayetî xoyan bo kurdu kêşe rewakey nîşandaw partî dadu geşepêdanîş kewtewe kawêjkirdinewey ew belênaney ke çendîn sale dûpatiyan dekatewew taiêsta lepiraktîkda hîç ştêkî uway nekirduwe ke btwanêt kemêk letînuwêtî kurd bo azadî bşkênêt. ewey cêgay sernce serkirdayetî siyasî başûrî kurdistan lehemû kes geşbîntirn bebelênekanî erdoxan beşêweyek hendêkcar leerdoxanîş ziyatir piştîwanî leakepe deken weku ewey sî sale kurd lew beşey kurdistanda hîçiyan nekirdibêt, xebatî mlîonan kurd ke şewu roj kar bo azadî‌u mafekaniyan deken‌u besedan‌u hezaran qurbanî neteweyek piştguwê dexirêt‌u basî lêwe nakirêt. belam ew hemû dujmnayetiyey bzavî azadîxwazî kurd lebakûr neytwanîwe bo satêkîş xebatkaranî partî komelgay dîmukiratî‌u partî kirêkaranî kurdistan bwestênêt.

dewletî turkiya ke nayewêt herdû partî (PKKu DTP) ke nuwênerî rasteqîney gelî kurdin lebakûrî kurdistan, weku layenî beranber qbul bikat‌u belku hemû ew bangeşaney ke bo çareserî kêşey kurd deyken tenha bo lawazkirdinî ew partaneyew iêsta deyanewêt sînarîoyekî siyasî rêkbixen‌u hendêk kurdî destemokiraw lexoyan kobikenewew weku nuwênerî gelî kurd bediniyaiyan binasênin, çon?

mawey çend salêke dewletî turkiya lehewlî ewedaye ke kempî awarekanî mexmûr dabixen‌u beqsey xoş‌u hendêkcarîş behereşew gureşe biyangêrnewe bo turkiya, belam iêsta betewawetî lewe dlniyabûn ke awarekanî mexmûr behîç şêweyek nayenewêt herwa suk‌u asan xoyan bedestewe biden‌u tenha (PKKuDTP) detwanin qena'etiyan pêbiken bo geranewe. pêdeçêt 'ebidulla ocelan hestî bew plane kirdibêt, boye daway kird dû girupî aştî bigerênewe bo turkiya, ew pêşwaziye gewreyey ke lelayen gelî kurdewe lêyîankira, rêsekey dewletî turkiyaî kirdewe bexurî‌u hawkat dengdaneweyekî gewrey cîhanî lêkewtewew kêşey kurd, carêkîtir benêwneteweyî kirayewe, keçî lêreşda xelkanêk leserkirdayetî başûrî kurdistan ew heluwêstey kurdiyan weku îstîfzaziyet leqelemda, belam ewe hestî neteweyî xelkêke ke deyan sale rojane termî "biraw xuşkekaniyan" bo dehênanewe, xo salane deyan fîstîvalî wa dekirên lebakûr, bo nimûne lenewrozda bemlîonan mirov heman awaz deçrn, belam turkiyau hawpeymanekaniyan boye narehetin, çunke guwê bo beyt‌u balorekanî ewan nagirn. salane bemlîonan dolar lew kurde destemokirawaney bakûrî kurdistanda serf dekirêt ta dijayetî partî kirêkaranî kurdistan biken‌u belku xuwaye bibne elternatîv, belam ta bêt terîktir debinewe, meger partî heq par, ke hemû kes dezanêt kê piştîwanîan dekat, ewe de sale neyantwanîwe şarewanî gundêk ne leturkiyau ne lebakûr bibenewe, berastî kurd utenî beparey xelkî hejaru enfalkirawî kurd, girew leser espî topîu deken. partî kirêkaranî kurdistan delên, le mewdwa ta rewşeke negorêt, hîç girupêkî aştî nanêrnewe bo turkiya, emeş hem dewletî turkiyau hem ewaneşî deyanuîst nan‌u piyaz bew dengoyanewe bixon, wa lêkirduwe ke debêt beduway rêgayekî dîkeda bigerên.

beguwêrî hendêk hewal ke lêrew lewê dze deken‌u hewldane aşkirakanî turkiya bo geranewey hendêk kes bo bakûrî kurdistan, ke hîç î'tîbarêkiyan niye, deyanewêt wa le xelk bigeyenin ke lêşawî berew‌ turkiya çûnewe, berdewame. pêdeçêt mîtî turkî legel hendêk kesî wek 'usman ocelan‌u çend kesêkî dîke ke reduî kewtin‌u iêsta le başûr nîştecên‌u hîç dewrêkî siyasî‌u serbazîan nemawe, herweha kemal burqay‌u çend kesêkî dîke le ewrupawe bênewe turkiya. dewletî turk deyewêt lew rêgayewe dergayekî dîke legel yekêtî ewrupa bikatewew herweha lenawxoy ew wilateş ray giştî turk hêwr bikatewew bilê, eweta çendîn "serkirde" bepêyî xoyan teslîmî turkiya bûnetewe. turkiya pêştirîş komelîk benaw runakbîrî kurdî lesuîdu wilatanî dîke birdotewew iêsta muçeyekî xeyalî bo birîunetewew leterete şeş kar deken. letelefzîonêk ke tenanet natwanin nawî kurdistan bern‌u dû çepke gulî kesk‌u sûru zerd lepenay yektirda lestodîokaniyan dabinên. belî turkiya kurdî away dewêt, çî le ehmed turk‌u leyla zanaw 'usman baydemîr bikat ke sazş leser kêşey netewekeyan naken! 'êraq‌u iêran‌u sûriyaş nkolî lekurdî lecorî 'usman ocelan naken.

turkiya lehewlî ewedaye, şwan perwerî goranîbêjîş bixne nêw ew karwanewe, belam bedlniyayiyewe herkesêk bebê helkirdinî çray sewzî (PKK u DTP) birwatewe, le bakûrî kurdistan pêşwazî lê nakirêt‌u hîç çareser‌êkîş beduway xoyanda nahênin, boye şîvan perwer nayewêt bikewête gemeyekî wawe ke birştî sî sal xebatî dexate jêr pirsiyarewew beba deçêt. katêk 'usman ocelan‌u ew çend kesey legelîda xoyan teslîmî emerîka‌u partî‌u yekêtî kird uwayan nîşanda ke lenzîktirîn katda, gerîlayek leqendîl‌u bakûrî kurdistan namênêt‌u şuwên hewesbazî‌u dîmukiratiyekey ewan dekewn, belam zorî pêneçû leser ew bire pareyeyî boyan birayewe destiyan naye bîna‌qaqay yektirî‌u paşan ciyabûnewe, turkiya sûr dezanêt ke ewane hîç karîgeriyekiyan niye leser xelkî kurd, belam emro ke nayenewêt pirsî kurd weku kurd deyewêt, çareser biken, boye pena bo ew kesane deben.

hîç gumanêk leweda niye ke çareserî kêşey kurd be çek nakirêt‌u le dwacarda her debêt pena bo aştî bern, belam aştî legel xawenî pirsekeda dekirêt ke emro, partî kirêkaranî kurdistan‌u partî komelgey dîmukiratiye, hemû hewlêkî dîke kat kuştin‌u xohelxeletandine, turkiyau erdoxan katêk nayanewêt basî gorînî yasay binçîneyî ew wilate biken, ke têyîda kurd hîç statuiyekî niye cge le xizmetkarêtî, îtir çon kêşey kurd çareser dekirêt. emro yan sbey her wek çon turkiya caran nkolî le bûnî kurd dekird, belam duway serheldanêkî sî salî çokiyan dadaw peşîman bûnewe, bedlniyayiyewe rojêk dêt ke benaçarîş bêt legel nuwêneranî rasteqîney gelî kurd bikewne utûêjewe, kurdî bakûr iêsta le piraktîkda lerêgay şarewaniyekanewe xoyan xoyan berêwe deben‌u pirsîşiyan be turkiya nekirduwe ta le malekanî xoyan bekurdî qse biken, nek ewe le perlemanî turkiyada bekurdî qse deken‌u be deyan telefzîonî kurdîş hen, kurt‌u kurmancî ewey akepe deyewêt be kurdî bidat, çend salîke kurd xoy bebê guwêdane razîbûnî dewletî turk, taqîdekenewe. şaredarî amed, 'usman baydemîr le kobûneweyek legel beşêk le kurdanî danîştuwî suîd beaşkira utî: iême bew teşte awey erdoxan nakewîne mele, babzanîn çîan le hegbedaye, ewkate iêmeş biriyarî kotayî xoman dedeyn..(KAWE EMÎN)

© HAWAR NET 2009